http://www.kunstreservebank.nl

             Elly Baltus (1965, NL)

                   Coins issued:
      August-1-2011 - August-31-2011

        website: www.ellybaltus.com

Elly Baltus is a sculptress and medal artist. She graduated from the Gerrit Rietveld Academy, Amsterdam and received here MA in Fine Art from the University of Wales (Cardiff). Winning the Grand Prix from the FIDEM in Tampere 2010 for her medal art brought her international recognition and acclaim. Her medals are exhibited all over the world, are bought by collectors and are to be found in major museums across the world.

Her medals are characterised by an innovative fusion of electronics and multimedia with classical technique and bronze casting.

The criteria defining a medal are that it is two-sided, circular, hand-held, can be reproducible and displays a love for the small scale. Text is often an essential part of a medal. Medal Art lies on the boundary between three dimensional and two dimensional work. It is an artistic form which exploits its ability to shift between tradition and experiment.

By her use of sound and moving images in medals, Baltus questions the very concept of the ‘medal’.

Coins designed by Elly Baltus

      The sound of Money

                 details

About the designs

For the Art Reserve Bank, Elly Baltus has made a design ‘The Sound of Money’. Using her skills as a medal artist she plays with the idea to make sound – the sound of money – visible, tangible.

Apart from the bang of the coining press, the jingle of loose change in a pocket and the jangle of coins running through a miser’s fingers, money is silent. It is however the cause of many associated sounds…

The bell which rings the opening of the Wall Street stock exchange, the cries of the traders in the pit of the Chicago Futures Market, the hum of traded forex buzzing around the world 24/7, the tinkle of the cash till, the clatter of a disgorging fruit machine, the scream of a lottery winner, the rattle of the charity worker’s tin, the rustle of paper money counted into a car salesman’s hand…

It is ABBA in a rich man’s world, (for Pink Floyd Money was on the Dark Side of the Moon,) it is the hope and fear in the eyes of the gambler when he hears ‘Rien ne va plus’, it is the clink of the roulette ball in the wheel, the yelp of the winner and the sigh of the loser and the scrape of the rake as the chips are hauled in.

It laces the accent of the aristocrat, it makes the clunk of the Roll’s door solid, it fuels Las Vegas.

It is — The Sound of Money.
 

Schaarste in de hand nemen: interview met Merijn Bolink

Daan van Tricht 24 okt 2012 |

De nieuwe munt: Wijsneuzen

Merijn Bolink heeft een nieuwe munt geslagen voor de Kunst Reserve Bank. Wat er allemaal aan zo'n project vooraf gaat is niet niks en totaal anders dan bij de beeldhouwwerken, waar Bolink zich normaal gesproken mee bezig houdt. Ik sprak hem daarover, waarbij hij andere onderwerpen niet uit de weg ging.

 

De Kunst Reserve Bank is opgericht door de kunst-projectontwikkelaar Ron Peperkamp en niet door kapitaalkrachtige investerings- of equityfondsen. Het hele project wordt ook zonder één cent subsidie uitgevoerd. Helaas gelden de zelfgeslagen kunstwerken (nog) niet als wettig betaalmiddel. De initiatiefnemers hebben de opzet en bouw van de bank daarom geheel uit eigen zak betaald. Hierbij zijn zij geholpen door tientallen vrijwilligers, donateurs en sponsors. Merijn Bolink is uitgenodigd een munt te ontwerpen en slaan, maar er is een enorm verschil tussen beeldhouwen en deze opdracht.

Bij de vraag naar het onderscheid tussen het slaan van een munt en een beeldhouwwerk, benadrukte hij het grote verschil. Er zijn bij het komen tot een kunstwerk als een munt erg veel stappen die hij niet zelf uit kan voeren, zoals het omzetten van een ontwerp in een scan. Er is een 3D-scan nodig, waar lasers aan te pas komen. Voor een kunstenaar is het eigenlijk niet te doen om al deze stappen zelf te doen, zonder zich daarin sterk te specialiseren.

Ron Peperkamp, die het project geïnitieerd heeft, regelt al dat soort tussenstappen. Daardoor kon Bolink zich volledig storten op zijn ideeën. Bolink was al eerder uitgenodigd een munt te ontwerpen, maar sloeg dit af vanwege een gebrek aan affiniteit met het project. Hij spreekt nu van een luxepositie, waarmee hij zijn ideeën naadloos kon verwerken in de munt voor de Kunst Reserve Bank.

Een eerdere munt: Leeuwen

Een munt is niet erg groot, vergeleken met alles om ons heen. Bolink heeft echter eerder al de kleinste sculptuur ooit gemaakt, dus ik vroeg hem naar zijn blik op de verschillende maten. Hij is van mening dat het in zijn werk niet zou moeten gaan om dat soort marges. Het gaat om het onderzoek wat eraan vooraf gaat. Zo heeft hij voor die kleine sculptuur, op atomisch niveau, samengewerkt met laboratoria, wat het een unieke beleving maakte. Dat project roept, net als deze muntslag, veel vragen op.

Dat is dan ook het hele idee; vragen oproepen over hoe zoiets kleins, zoveel impact kan hebben. Hij maakt van iets heel alledaags een betekenisvol kunstwerk. In plaats van dat geld geuit wordt in de waarde van goud, zoals nu gebruikelijk is, is de dekking de kunst. De munt is dan ook in te ruilen voor geld, zo'n 100 euro. De leden en kunstenaars van de Kunst Reserve Bank zijn degenen die de financiële en artistieke koers bepalen. De initiator bepaalt met name de artistieke koers van de munten, de kopers en verkopers bepalen de financiële koers: de dagwaarde.

Met dit soort initiatieven kom je tot unieke munten, waarbij mensen zelf kunnen kiezen ze te bewaren of in te wisselen voor geld. Het blijkt dat mensen ze bewaren, met het idee dat ze meer waard gaan worden. Zo wordt wederom bevestigd dat de kunst de eigenlijke waarde is. Bolink ziet dit als actief invloed uitoefenen op de numismatiek, ideeën over wat geld vertegenwoordigt. Er wordt bewust maar een aantal munten geslagen, het is een plan. Daarmee nemen we schaarste in de hand.

Een eerdere munt: Alles

"Als je van iets, iets anders maakt, sterft het origineel," heeft hij ooit gezegd. Zijn werk aan deze munt gaat dan ook zo ver dat zijn blik op munten veranderd is. Hij zal altijd een andere verstandhouding met munten hebben. Dat komt bijvoorbeeld door het uitgebreide werk wat hij heeft gedaan om tot de ontwerpen te komen. Hij heeft voor dit project 194 munten verzameld, uit alle landen iets. Hij wilde namelijk dat deze munten alle landen van de wereld vertegenwoordigen. Het wordt, qua concept, een soort universeel betaalmiddel. Op de nieuwe munt, "Wijsneuzen," zijn George Washington, George VI en koningin Elisabeth afgebeeld. Elisabeth is het hoofd dat meest voorkomt op geld. Fascinerend daaraan is dat dat grotendeels komt doordat de voormalige kolonies van het Verenigd Koninkrijk nog steeds die staatshoofden op hun geld hebben staan. Bij het verzamelen van de munten is hij dit hoofd dus erg vaak tegenkomen. Dat zegt natuurlijk iets over geld, hoeveel traditie en gewoonte daar eigenlijk in zit.

Daar speelt hij vervolgens mee door die koppen bij elkaar te brengen en tot iets compleet nieuws te komen. Als de drie munten met die personen erop bij elkaar worden gelegd, ontstaat er een driehoekige tussenruimte. Rondom die ruimte heb je alleen maar de neuzen van de gezichten, die naar elkaar wijzen. Ze worden op die manier ontdaan van hun staatshoofdschap, maar ze blijven wel wie ze zijn. Het is twee keer een George en tegelijkertijd vader en dochter.

Een eerdere munt: Stapelranden

Bolink gaat verder over zijn statement dat de munt een universeel betaalmiddel vertegenwoordigt. Hij vond de euro, toen het ingevoerd werd, een mooi project. Zijn project komt erbij in de buurt, in de geest dat het allerlei verschillende cultuurelementen verbindt. Dat het met de euro zo is dat je af en toe een Duitse of Griekse in de hand kan hebben, fascineert hem. Maar los van dat soort bijkomstigheden, zag hij de crisis al wel aankomen. We willen Amerika worden in allerlei opzichten, maar het is onmogelijk om landen alleen economisch te verbinden, zegt hij.

ARS PECUNIAE MAGISTRA

De muntzijde, niet alleen van de munt van Bolink, maar van alle van de Kunst Reserve Bank, toont de Dutrannoit frictiepers en het motto van de bank: “ARS PECUNIAE MAGISTRA” : Kunst is de (leer)meester van het geld. De pers waarmee de munten worden geslagen is een originele Dutrannoit uit 1910. De kracht van de klap bepaalt de kwaliteit van de munt. In het geval van de Dutrannoit pers is dat een klap van 120 ton. Dat is, om een idee te geven, zwaarder dan een trein van 50 meter lang.

Het motto zegt natuurlijk veel over wat het doel is van dit soort projecten. Kunst staat niet in dienst van het geld, maar andersom. Volgens Bolink zit er in de relatie tussen kunst en winst maken een paradox; de kunstenaar moet authentiek zijn, dat is wat het bijzonder maakt. Maar als men er van wil leven, moet dat auteurschap bevestigd worden in de markt, dan krijgt het pas bestaansrecht.